System podatkowy w Niemczech został skonstruowany na podstawie systemu klas podatkowych. O tym, do której z nich przynależą poszczególni podatnicy, decydują ich sytuacja osobista oraz zarobki. Przygotowując się do rozliczenia podatku dochodowego, warto zapoznać się z różnymi możliwościami, jakie daje tamtejszy fiskus i wybrać najlepszy dla siebie. Jedną z opcji jest między innymi zmiana klasy podatkowej – Niemcy i pracownicy bez obywatelstwa mogą skorzystać z tego rozwiązania w celu uzyskania najkorzystniejszego zwrotu podatku. Ma to zastosowanie szczególnie w przypadku małżeństw. Co trzeba wiedzieć na ten temat przed przystąpieniem do zeznania podatkowego?
Dla kogo 3. klasa podatkowa?
Jak wynika z paragrafu 38b ust. 1 zd. 2 pkt 3 i zd. 3 niemieckiej Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, trzecia klasa podatkowa może obejmować jedynie osoby, które są zatrudnione na podstawie umowy o prace. Drugim warunkiem, jaki muszą spełnić, jest pozostawanie w związku małżeńskim przy jednoczesnym nieograniczonym obowiązku podatkowym. Co ważne, oboje małżonków musi przebywać i pracować lub uzyskiwać dochód w inny sposób na terenie Unii Europejskiej.
Czym jest nieograniczony obowiązek podatkowy?
Należy tutaj też nadmienić, czym jest nieograniczony obowiązek podatkowy – dotyczy on osób, które przepracowały na terenie Niemiec przynajmniej 183 dni lub więcej. Z jednej strony zmusza w większości przypadków do rozliczenia podatku w niemieckim urzędzie skarbowym (niem. Finanzamt), ale też umożliwia przy tym skorzystanie z pakietu ulg i zwolnień podatkowych, które przysługują wszystkim niemieckim podatnikom.
Jak wyglądają szczegółowe warunki wymagane do uzyskania 3. klasy podatkowej? Aby możliwa była zmiana klasy podatkowej, Niemcy wymagają od kandydatów:
- posiadania miejsca zamieszkania w Niemczech, opcjonalnie powinny pozostać w kraju na przynajmniej sześć kolejnych miesięcy. Ważne: miejsce zamieszkania nie jest tym samym co adres zameldowania. Pierwsze jest faktycznym miejscem pobytu danej osoby i nie wymaga meldunku, wystarczy, że jest ono centrum życia, a podatnik ma wobec niego zobowiązania w postaci rachunków. Kwalifikuje się do tego nawet pokój wynajmowany we współdzielonym mieszkaniu lub kwatera hotelowa;
- pozostawania w związku małżeńskim z osobami, które przebywają na terenie Unii Europejskiej, na przykład w Polsce. W takim przypadku konieczne jest złożenie odpowiedniego wniosku, by podatnika obejmował nieograniczony obowiązek podatkowy.
Do trzeciej klasy podatkowej mogą należeć również wdowcy lub wdowy, o ile w roku śmierci małżonka spełnione były powyższe warunki. Trzecia klasa ma w tym przypadku zastosowanie jedynie w ciągu roku od śmierci partnera, później konieczna ulega zmianie klasa podatkowa. Niemcy przewidziały w swoim systemie oddzielną klasę dla osób, które po śmierci małżonka samodzielnie prowadzą gospodarstwo domowe.
Zmiana klasy podatkowej (Niemcy) – jaki wybór mają małżeństwa?
Podstawowa zasada dotycząca rozliczania się z podatku przez małżeństwa dotyczy przynależności do klas. Pary mają możliwość należenia do kilku klas podatkowych, ale ich suma musi wynosić osiem. Oznacza to, że w praktyce stoją przed nimi dwa rozwiązania. Współmałżonkowi podatnika lub podatniczki posiadającym trzecią klasę, przydzielana jest klasa piąta. Drugą możliwością dla małżeństw jest przynależność obojga do klasy czwartej. Co różni te rozwiązania?
Jeśli obie osoby w związku małżeńskim mają równe lub zbliżone dochody, najlepszą opcją dla nich jest wybór przez oboje klasy czwartej. Oznacza to, że każdy z nich podczas obliczania zaliczki na poczet podatku dochodowego, uwzględni kwotę minimum egzystencji i dodatkowo zryczałtowaną sumę wydatków szczególnych. Oboje mogą również skorzystać z pełnego pakietu ulg.
Kiedy sytuacja obojga małżonków jest inna, tj. jedna osoba zarabia zdecydowanie więcej niż druga, to dużo lepszą opcją będzie zmiana klasy podatkowej. Niemcy automatycznie przypisują małżeństwa do klasy czwartej, jednak osoba zarabiająca więcej powinna znaleźć się w klasie piątej, a mniej – w trzeciej. Dzięki temu osoba o mniejszych dochodach może odliczyć podwójne minimum egzystencji oraz podwójnie zryczałtowaną kwotę na wydatki szczególne. Jednoczenie małżonek lub małżonka w klasie piątek nie ma prawa do żadnych ulg.
